WAR U MİJAR

  Berî niha bi çendekî min nivîsek bi heman sernivîsê parve kiribû. Di wê nivîsêde me kiryar, gotin û lepta diplomat û rêvebirên Filîstîn û Îsraîl danîbû berçav û pirsî bû; Ka kîjan ji wan zalim e? Êrîşa HAMAS ya talî û piştre misilleme ya Îsraîl bu sebeba dubara kirina vê sernivîsê. Piştî êrişa HAMAS ya li hemberî sivîlên İsraîl, di çapamenîyêde gelek buyêr û wêneyên balkêş û hovane hatin weşandin. Me bi ibret û acêpmayî xwend û zindî temaşe kir.  Bi rastî wekî her insanê xwedî ujdan û bi merhemet ez jî acêpmayî mam û çawa dile me ser kuştina zarokên Filîstin diêşîya li ser kuştina zarok û sivîlên Îsraîl jî êşiya. Çeteyên HAMSê di nava rojekê de her der kirin gola xwînê. Ne gotin ev zaroke, jîn e, ixtiyar e. Bi sedan sivîl kuştin û cendekê wan li kolanan vezîlandin. Gelek jin û zarokên Îsraîl esîr girtin, wek kole di mezatên ur bendekên Ereban de foritin. Lê dinav van nûçeyên buyerê de, vîdeoyek hebû ku çaxê min ev temaşe kir, dilê min xelîya û laşê min qesem girt. Ez çiqas fi

''Çoğu 20’li yaşlarda birer genç olarak gittikleri diyarlarda kök saldılar. Evlendiler. Çoluk-çocuğa karıştılar. Yerleştikleri devletlerden vatandaşlık hakkı aldılar. Yıllar geçti. Yaşlandılar. Saçları döküldü, ak-pak oldu. Yeni hayatlar kurdular, yeni kimlikler edindiler. Ne var ki gerçek anlamda ne Avrupalı ne Türk ne Kürd oldular. Kitapta sayıları binleri bulan bu ‘mülteci’lerin sadece birkaçının yaşam macerasını bulacaksınız'' Makaleyi Paylaş Bu yazıda Nezirê Cibo’nun Mülteci Yaşamlar kitabıyla ilgili düşüncelerimi açıklamaya çalışacağım. Mülteci Yaşamlar, Liman Yayınları, Temmuz 2022, Ankara, XV+ 249 s. Kitabın VII-XV sahifeleri arasına yer alan Önsöz’ün çok değerli bir metin olduğu kanısındayım. Bu metin 12 Eylül Rejimi’nden önceki Kürd gençliğinin, devrim, demokrasi, enternasyonalizm, Kürd, Kürdçe, Kürdistan konusundaki duygularını, düşüncelerini algılarını açık bir şekilde göstermektedir. Bu süreçte araştırmacı-yazar Nezirê Cibo özeleştirisini de açıklamaktadır.

Nezirê Cibo’nun, Kürt Tarihinde Garzan ve Pencinarîler kitabının (İBV Yayınları, Nisan 2016) önemli bir özelliği var. Kitap, aşiret olgusunun, Kürt tarihindeki yeri ile ilgili önemli belirlemeler yapıyor.  İsmail Beşiklçi Aşiret, Kürdlerin, Kürd toplumunun hem var olma, kendini koruma, bugünlere kadar gelme nedeni, hem de uluslaşıp bir devlete sahip olamamanın önemli nedenlerinden biri olarak ortaya çıkıyor. Kürdistan, Yakındoğu’nun, Ortadoğu’nun kavşak noktasında bulunmaktadır. Batı’dan Doğu’ya doğru yapılan seferler, Asya’dan Batı’ya doğru yapılan seferler, her zaman Kürdistan’ı da içine almaktadır. İskender’in (M.Ö 356-323) Asya seferinde, daha sonra, Pers ve Roma istilalarında, bu istilalara karşı Kürdler hep aşiretler olarak direnmişlerdir. Yedinci yüzyılda, İslam istilalarına, 11. yüzyılda Oğuz akınlarına, 13. yüzyılda, Moğol akınlarına karşı, Kürdler hep aşiretler olarak direnmişler, varlıklarını sürdürmüşlerdir. Aşiretlerin önemli bir özelliği, aşiretler a