WAR U MİJAR

Sözlüklerde dil, insanların düşünce ve duygularını bildirmek için kelimelerle veya işaretlerle yaptıkları anlaşma, lisan, zeban olarak tanımlanır. Diğer bir ifadeyle dil, insanların anlaşmasını, iletişim kurmasını, düşünce ve duygularını birbirine aktarmasını sağlayan bir araçtır. Maddi manevi ortamı algılama, hayallerinin, ilişkilerinin belirleyicisi, iletişimin olmazsa olmazıdır. Kendini anlamanın, anlatmanın ve öteki insanı anlayabilmenin temel yoludur. Tarihte insanların kelime ve cümle kuramadıkları, konuşma etkinliğinin gelişmediği dönemler olmuştur. O zamanlar insanlar çeşitli işaret ve sesler aracılığıyla anlaşıyorlardı. Zaman geçtikçe ses ve işaretler anlamlı hece ve kelimelere, kelimeler cümlelere dönüşür. Böylece insanlığın daha önce sahip olamadığı, dilsel etkinlik olan konuşma yeteneği gelişti. Bu anlamda insanlık tarihinin en önemli keşfi diye bileceğimiz dil, toplum ve toplulukların oluşmasında, bilimin ilerlemesinde ve günümüz uygarlıkların oluşumunda önemli

Genellikle çok konuşan insan sevilmez. Bu bilindiği halde bazı insanlar var ki bu huylarından vaz geçmezler. Hele sadece kendisi konuşup, dinleyicisinin konuşmasına izin vermeyen tipler var ki dostlardan uzak. Bu tip insanların cemaatinde senin sadece dinleme hakkın vardır. Olur ya konuşmak ister, sohbete katılmak istersin, yo öyle bir lüksün yok. Sadece o konuşur sen dinlemek zorundasın. Boşuna yorulma, Konuşsan da dinlemez, lafın bir yerinde sözünü keser, sen tekrar dinleyici durumuna düşer ve saatlerce emme tulumba gibi kafanı sallarsın… Allah'ım ne suç işledim de bana bu cefayı reva gördün, ne olursun beni kurtar dersiniz ama yok, öyle kolay değil. Nezaketinizden İzin istemek için lafı bitirmesini beklersiniz ama ne gezer, onda lafın sonu gelmez. Üstelik her konuda olduğu gibi, bu konuda da çok konuşmanın iyi bir huy olmadığını yine en çok onlar nutuk atarlar ama yine de bildiklerini okurlar. Bu tür her konuda fikir sahibidir, bilmedikleri bir şey yoktur(!) Kendiler

Kürd toplumundaki bu ilişkilerin, ayrıntılı bir şekilde,  zengin olgusal dayanaklarıyla saptanması ve anlatılması gerekir. Ama bununla yetinmemek lazımdır. Çağdaş değerler, çağdaş politik ve toplumsal gelişmeler ışığında, bu durumları, bu ilişkileri eleştirmek de gerekir. Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra, bütün uluslar, kendi geleceklerini belirleme hakkının yaşama geçmesi için çabalarken Kürdlerin neden bu süreci kavrayamadıklarını irdelemek şüphesiz çok önemlidir. Kürd aşiretleri, rakip aşiretleri etkisiz güçsüz bırakmak için devletle işbirliği yapıyorlardı. Devlet de Kürdlerin bu zaafını etkin ve yaygın bir şekilde kullanıyordu. Bu süreçse, Kürd birliğinin oluşması önünde çok önemli bir engeldir. Bugünse, Kürdlerin bu tür zaafları başka boyutlarda yine devam etmektedir. Güney Kürdistan’da, Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde, bağımsızlık gündeme geldiği zaman, bu süreci etkisiz bırakmak için, Irak, İran, Suriye gibi devletlerle işbirliği yapılmaktadır. Burada, Mesut Barzani

Nezirê Cibo’nun, Kürt Tarihinde Garzan ve Pencinarîler kitabının (İBV Yayınları, Nisan 2016) önemli bir özelliği var. Kitap, aşiret olgusunun, Kürt tarihindeki yeri ile ilgili önemli belirlemeler yapıyor.  İsmail Beşiklçi Aşiret, Kürdlerin, Kürd toplumunun hem var olma, kendini koruma, bugünlere kadar gelme nedeni, hem de uluslaşıp bir devlete sahip olamamanın önemli nedenlerinden biri olarak ortaya çıkıyor. Kürdistan, Yakındoğu’nun, Ortadoğu’nun kavşak noktasında bulunmaktadır. Batı’dan Doğu’ya doğru yapılan seferler, Asya’dan Batı’ya doğru yapılan seferler, her zaman Kürdistan’ı da içine almaktadır. İskender’in (M.Ö 356-323) Asya seferinde, daha sonra, Pers ve Roma istilalarında, bu istilalara karşı Kürdler hep aşiretler olarak direnmişlerdir. Yedinci yüzyılda, İslam istilalarına, 11. yüzyılda Oğuz akınlarına, 13. yüzyılda, Moğol akınlarına karşı, Kürdler hep aşiretler olarak direnmişler, varlıklarını sürdürmüşlerdir. Aşiretlerin önemli bir özelliği, aşiretler a

          Diyarbakır'ın gözde semtlerinden olan Dicle Kent Villaları mevkiinde bulunan Dicle Fırat Kolejine uğradığım ilk gün, o güne kadar gördüğüm emsallerinden oldukça farklı bir okul profiliyle karşılaştım.  Bu farklılıklardan eğitime bakış açısını çok net olarak özetlemesi bakımından dikkatimi en çok cezbeden şeyse okulun bahçe duvarında gözüme ilişen şu söz oldu; “Elindeki çöpü yere atan, yerdeki çöpün yanından geçen bizden değildir.” Doğrusu “Komşusu açken tok yatan bizden değildir,” “Irkını inkar eden bizden değildir” gibi sözler işitmişliğim olmuştu ama “Elindeki çöpü yere atan bizden değildir” sözünü daha önce işittiğimi hatırlamıyorum. Anlaşılacağı gibi çevre temizliğine verilen önem oldukça idealize edilmiş bir ifadeyle dile getirilmişti.          O gün ve daha sonraki günlerde zaman zaman okul kurucusu hukukçu Sabahattin Korkmazla okul kampusunu turlarken, arada bir eğilip yerdeki çöp kırıntılarını çöp kutusuna atmasına, bahçedeki çiçek ve ağaçları adeta bi

BİTLİS SEMPOZYUMU, ELEMAN HANI VE “ŞUŞEBENDİLik”   Genellikle çok konuşan insan sıkıcı olur. Ya da ben öyle görüyorum. Hele sadece kendisi konuşup, dinleyicisinin konuşmasına izin vermeyen tipler var ki dostlardan uzak. Bu tip insanların cemaatinde senin sadece dinleme hakkın vardır, olur ya konuşmak ister, sohbete katılmak istersin, yo senin öyle bir lüksün yok. Sadece o konuşur sen can kulağıyla dinlemek zorundasın. Boşuna yorulma, Konuşsan da dinlemez, lafın bir yerinde sözünü keser ve konuşmaya devam eder, sen tekrar dinleyici durumuna düşer ve saatlerce emme tulumba gibi kafanı sallarsın… Allahım ne suç işledim de bana bu cefayı reva gördün, ne olursun beni kurtar dersiniz ama yok, öyle kolay değil. İzin istemek için lafı bitirmesini beklersiniz ama nafile, onda lafın sonu gelmez.   Bir kısım insan daha var ki, aynı şekilde çok konuşurlar ama konuştukça dinleyesin gelir. Evet, çok konuşurlar, hatta karşıdakine söz hakkı bile tanımazlar ama kendilerini dinlettirirler.