WAR U MİJAR

Min di van rojên nêzîkde pirtûka "Yaşar Kemal  Kendini Anlatıyor/Alain Boskuet ile Görüşmeler" xwend. Nivîskarê navdar Alain di derheqa jiyana wîde dipirse, ew bersiv dide. Bi rastî beriya niha min gelek romanê niviskarê mezin xwendibûn. Lê di derheqa jiyana wî de heya niha tiştekî  wiha bi rêk û pêk nexwendibû. Ez karim bêjim piştî ku min ev pirtûk xwend, dîtinên min ên di derheqa Yaşar Kemal de hatin guhertin. Çaxê li jiyanê bû, firset çê nebû ku rûbirû ez jêre bêjim lê, heya niha min di dilê xwe de wek gelek Kurdên neteweperest gazin jê dikir û wiha rexne dikir: "Tu kurdî  lê mixabin tu niviskarê Tirkayî.  Te ji wanre bidehan pirtûk nivîsand û ji edebîyata wanre  xizmetekî mezin kir. Lê mixabin te yek pirtûkek bi Kurdî nenivîsand û ji vî milletê mazlumre di qada ziman û edebîyatê de te qet xizmet nekir. Nav û dengê te him li Tirkî him li Dinyayê wek niviskarekî Tirk bela bû. Lê tu bi eslê xwe Kurd bûyî. Lewma em xwedê mafin ku gazinan ji te bikin." Belê, heya nih

 Ji bo Pêşketina Zimanê Kurdî  Em Karin Çî Bikin? haval û dostên me yên kevin bi Tirkî dinivîsin. Her çiqas heya ji min tê bi kurdî binivîsim jî ez jî yek ji wanim. Hinek havalên ku bi piranî li Ewrûpa dimînin vê helwestê bi tundî rexne dikin. Bê guman, ji bona pêş ketin û parastina zimanê kurdî ev rexne pêwîstin û di ciyê xwedene. Ez zanim ku hemu dil şewatê welat, ziman  û çanda Kurdîne. Bê guman  pêwîste ku her Kurdê welatparêz û netewehêz ziman û çanda Kurdî biparêz e û geş bike. Li hember asîmîlasyonê rexnegir û têkoşer be.  Lê ez car cara di van rexnan de vê kêmasîyê dibînim: şert û mercê welêt û Tirkiye ya îro nizanin anjî zanîn lê nadin berçav. Şert û mercên Kurdistana Bakur û Tirkî ne wek salên 70 û 80 an e. Wan çaxa Tirkî tenê di warên fermî de bû. Li mekteban û daîrên dewletê de bu. Em karîn bejin ku, li vandera jî  bi têrayî cî negirtibu. Li gundan, li sûk û kolanên bajaran Tirkî tunebû an pir kêm bû. Lê mixabin Îro şert û merc pir hatine guhertin. Erd û ezman bûye Tirkî.

 "OXLiM SERHILDAN GEL EVE !" Heft mixabin, Îro li bajarê Diyarbekir piraniya dayîkên Kurda wiha dibakin zarokên xwe.  Çima me bi vê bangê dest bi nivîsê kir, dê li jêr werê famkirin. Gelek haval û dostên me yên kevin bi Tirkî dinivîsin. Her çiqas heya ji min tê bi kurdî binivîsim jî ez jî yek ji wanim. Hinek havalên ku bi piranî li Ewrûpa dimînin vê helwestê bi tundî rexne dikin. Bê guman, ji bona pêş ketin û parastina zimanê kurdî ev rexne pêwîstin û di ciyê xwedene. Ez zanim ku hemu dil şewatê welat, ziman û çanda Kurdîne. Her wiha pêwîste ku her Kurdê welatparêz û netewehêz ziman û çanda Kurdî biparêz e û geş bike. Li hember asîmîlasyonê rexnegir û têkoşer be. Lê ez car cara di van rexnan de vê kêmasîyê dibînim: şert û mercê welêt û Tirkiye ya îro nizanin anjî zanin lê nadin berçav. Şert û mercên Kurdistana Bakur û Tirkî ne wek salên 70 û 80 an e. Wan çaxa Tirkî tenê di warên fermî de bû. Li mekteban û daîrên dewletê de bu. Em karîn bejin ku, li vandera jî bi têrayî cî n

BO MIN WEK DİYARİYA NEWROZÊ ÇÊBÛ.PIRTÛKA MIN “BI HENEK” DERKET. ÎRO GÎHA DESTÊ MIN. JI KEREMA XWERE HUNJÎ WEK DIYARÎYA NEWROZÊ QEBÛL BIKIN. BANA NEWROZ HEDİYESİ GİBİ OLDU; “BI HENEK” İSİMLİ ÇALIŞMAM YAYINLANDI. BU GÜN ELİME ULAŞTI. HEYA NIHA LISER DÎROKA KURDA YA NÊZÎK DIXEBITÎM. HER WEK TÊ ZANÎN, DÎROKA KURDA BI PIRANÎ ŞER, SERHILDAN, ŞÎN Û GÎRÎYE. ÎCAR MIN GOT NIHA HEVQAS GIRÎ Û ŞÎN BESE. MA KURD QET NE KENÎNE, HENEK NEKIRINE? MA BIÇEK KEN NE HEQÊ MEYE? BI VAN REMANAN EV ÇEND SAL BÛN KU LI SER MİZAHA KURDÎ DIXEBITIM. TALÎ BI SEDAN PÊKENOK HATIN BERHEVKIRIN Û ÎRO EV XEBAT BI NAVÊ “BI HENEK” JI WEŞANÊN SÎTAVÊ DERKET. SÎTAV, Di ŞARTÊN VÊ PANDEMÎNÊ DE, KAREKÎ ZOR Û ZEHMET Û HEWQASÎ JÎ PÎROZ PÊK TÎNE. LEWMA PÊWÎST E KU HER KURDÊ DILSOZ ARÎKARÎYA VÎ KARÊ PÎROZ BIKE. WEK HEMÛ WEŞANXANAN, SÎTAV JÎ BI SAYA XWENDEVANAN LI SER PÎYA DIMÎNE. LÊ MIXABIN, HER WEK TÊ ZANÎN, WEŞANGERÎYA KURDÎ JI ALÊ XWENDEVANAN BÊŞANSE. PÎRTÛKÊN TIRKÎ BÊTIR TÊN XWENDIN. LEWMA EZ DIBÊJIM; JI KEREMA XWERE VÊ YE

  HACO AXA, EVÎNDAR Û TEKOŞERÊ DOZA KURDISTANÊ BÛ / Nezirê CIBO “Hacoyê Haco rêberê kurda Ne çaxa te bû tu çûye gorê Te em tev hiştin ber zilm û zorê” (Cegerxwîn) Di kovara Al-Hîwar de, birêz Elî Şemdîn, lî ser pirtûka min ya “Silatanên Heverka” (çapa Erebî) gotarek nivîsandîye. Gotar bi Erebîye. Ez bi Erebî nizanim, lê hinek dostên ku bî Erebî zanin ez agahdar kirim. Wekî ku min jê fam kirîye; Camêr di vê gotarê de di derheqa Haco Axa yê Heverkî de ditînên xwe tînê ziman, hinek tespîtan dîke. Bê guman herkes mafdare ku dîtin û remanên xwe bînin ziman. Lê pirtûkê ji van ditînên xwere dike çavkanî. Goya van tespitan ji naveroka pirtûkê derxistîye. Her wiha tê fam kirin ku camêr ya pirtûk baş nexwendîye, an famnekirîye an jî bi zaniyarî ligora nîyeta dile xwe şîrove kirîye. Kesayetî û tevgera haco berovajî kirîye. Hesabê wî çîye nizanim lê, ew tiştên ku têne ziman ji naveroka pirtûkê dernayên. Belê, di pirukêde, di derheqa Haco Axa’de him ji devê muhalî

KÎ ZALIM E? ÎSRAÎL AN DEWLETÊN MISILMAN? / Nezirê Cibo   Piranîyek (ne hemu, beşek) Kurdên meyên çep ku hêj rêça Stalin dişopînin û yên Îslamist ji heman tasê av divexun. Di çarçova hisiyata milli de ez dinavbera wan de cudatî nabînim. Herdu alî jî, ji hişmendîyên milli kêmin û ji parastina berjewendiyên Kurd û Kurdistanê durin. Alîyê çep berjewendiyên milli qurbanî “biratiya gelan” dikin, aliyê Îslamîst bi qurbana “biratiya mislimanan” dikin. Siyaseta wan di vê esasî de tê hunandin.   Di serîde ez bêjim: Zilm û bê hukukî ji kîderê were bila were, gerek însanên bi wîjdan û bi merhemet li hember derkevîn û qebul nekin. Ev nayê niqaş kirin. Tiştê ku ez dixwazim niqaş bikim, helwesta van herdu alîyên ku bahsa wan hatîye kirin. Herdu alî, Qaşo li hemberî zilm û zora İsrail a liser Filistîn xwe diçirînin. Bi piranî alê Îslamîst; Hero li kolan û sikakên Diyarbekir qaşo zilma Îsraîl a li ser Filîstînîyan protesto dikin. Hêstirên wan wek lehîyê tên xwar. Hezar nifir û heqaretan li Îsraîl

Roja yekê Nîsanê di malpera rupelanu.com ê de nûçeyek wiha liber çavê min ket. Nûçe li ser navê Serokwezîr Berzanî wîha digot: “Me biryar da, em derbasî alfabeya Latînî dibin” Çawa çavê min li vê hevokê ket îcar ji kêfa min berdewama nûçê nexwend û heman demê min xwest vê nûçeya xweş bi dost û havalan re parve bikim. Lewma di facebookê de weşand. Gelek haval û dost wek min dilşadî û kêfxweşîya xwe anîn ziman. Lê piştî demek kin hat fam kirin ku rastîya nûçê tune û wek heneka 1ê Nîsanê hatîye weşandin.  Bawerîya min ewe ku kesên ev henek amade kirin, bi zaniyarî  ya dilê gelek Kurdî anîne ziman û bi vî ewayî xwestin ku mesela alafabê têxin rojevê. Bî vê sebûnetê ez dixwazim di vê derheqê de çend peyva bêjim. Bikaranîna alfaba Erebî lî hemberî pêşketina ziman û têkîlîyên Kurdan ên çandî de, bi her ewayî kêmasî û astengîye. Ez neziman nasim lê bi rehatî karim bêjim ku alfaba Erebî ne ligora fonetîk û gramera zimanê Kurdî ye. Ev yek. Ya dudoya; Nivîs û xwendina Alfaba Erebî z