Ana içeriğe atla

Kayıtlar

“Elindeki çöpü yere atan bizden değildir” / Nezirê CİBO

          Diyarbakır'ın gözde semtlerinden olan Dicle Kent Villaları mevkiinde bulunan Dicle Fırat Kolejine uğradığım ilk gün, o güne kadar gördüğüm emsallerinden oldukça farklı bir okul profiliyle karşılaştım.  Bu farklılıklardan eğitime bakış açısını çok net olarak özetlemesi bakımından dikkatimi en çok cezbeden şeyse okulun bahçe duvarında gözüme ilişen şu söz oldu; “Elindeki çöpü yere atan, yerdeki çöpün yanından geçen bizden değildir.” Doğrusu “Komşusu açken tok yatan bizden değildir,” “Irkını inkar eden bizden değildir” gibi sözler işitmişliğim olmuştu ama “Elindeki çöpü yere atan bizden değildir” sözünü daha önce işittiğimi hatırlamıyorum. Anlaşılacağı gibi çevre temizliğine verilen önem oldukça idealize edilmiş bir ifadeyle dile getirilmişti.          O gün ve daha sonraki günlerde zaman zaman okul kurucusu hukukçu Sabahattin Korkmazla okul kampusunu turlarken, arada bir eğilip yerdeki çöp kırıntılarını çöp kutusuna atmasına, bahçedeki çiçek ve ağaçları adeta bi

25 yıl Önce... 25 yıl Sonra - 7

BİTLİS SEMPOZYUMU, ELEMAN HANI VE “ŞUŞEBENDİLik”   Genellikle çok konuşan insan sıkıcı olur. Ya da ben öyle görüyorum. Hele sadece kendisi konuşup, dinleyicisinin konuşmasına izin vermeyen tipler var ki dostlardan uzak. Bu tip insanların cemaatinde senin sadece dinleme hakkın vardır, olur ya konuşmak ister, sohbete katılmak istersin, yo senin öyle bir lüksün yok. Sadece o konuşur sen can kulağıyla dinlemek zorundasın. Boşuna yorulma, Konuşsan da dinlemez, lafın bir yerinde sözünü keser ve konuşmaya devam eder, sen tekrar dinleyici durumuna düşer ve saatlerce emme tulumba gibi kafanı sallarsın… Allahım ne suç işledim de bana bu cefayı reva gördün, ne olursun beni kurtar dersiniz ama yok, öyle kolay değil. İzin istemek için lafı bitirmesini beklersiniz ama nafile, onda lafın sonu gelmez.   Bir kısım insan daha var ki, aynı şekilde çok konuşurlar ama konuştukça dinleyesin gelir. Evet, çok konuşurlar, hatta karşıdakine söz hakkı bile tanımazlar ama kendilerini dinlettirirler.

Boyrooon… Biiirin… efem aile yerimiz vardir / Nezirê CİBO

"Boyrooooon… Aile yerimiz Vardir"   Sanırım Diyarbakır çarşı ve sokaklarında yürürken, aniden kulağın dibinde bu iğrenç çığlığı duymayan yoktur. Bu sesi her işittiğimde 1970-75’lerde  şehirlerarası  otobüs terminallerindeki simsarlar aklıma gelir. O zamanlar şehirlerarası otobüs terminallerinde her firmanın simsarları vardı. Terminalin girişinde bekler, ellerinde iri taneli tespihleri şakırdata şakırdata, külhanbeyi varı tavırlarla ”Mardin… Adana.. Adana... Ankara” Diye bağırır, gelen yolcuların yolunu keser, “arabamız hazır, hemen hareket” diyerek valizlerini çekiştirir, adeta zorla mensubu olduğu firmaya götürüp bilet kestirirlerdi. Tabi bu davranışları sık sık çekişme ve kavgalara neden olurdu. Zamanla şehirler değişti, simsarlar da değişti. Yer yer müşteri kapma yarışları devam etse de daha makul ve medeni kurallar  dâhilinde  olmaktadır.      Gel gör ki 40-50 yıl önceki bu medeni şehir yaşamına uymayan davranışlar terminal veya otogarlara değil,  Diya

Ma Kürdistan ne Kolonî bû?

  Nivşê salên 70 û 80’an xweş dizanê; Siyaset mendar û saziyên Kurda yên wan sala hemûya Kurdistan wek koloni qebûl dikirin. Bi piranî siyasetmendar û saziyên Kurdên bakûr ev nêrîn bi tundî tanîn ziman. Heman sazî û endamên wan tiştik dî jî tanîn ziman; “Armanç, azadiya çar parçên Kurdistanê ye”   Ew nifşên wê demê em hemû bi van şiyar û sloganan mezin bûn. Di fikir, raman û xeyalên mede Kurdistana mezin hebû. Bi şev û roj, razan û sekin ji mere tune bû. Evîna me, xwen û xeyalên me ev bû: Kudistana serbixwe. Di programê partiyên me de, di nivîsên me de, di slogan me de, di mêjî û hişê mede ji xeynê vê armancê pêve tiştekî muhîmtir tune bû.   Û rojek hat. Rojeke xeter, rojeke mal vêran. Darbeya 12 îlonê. Di nava rojekê de em jev bela wela kir. Her tişt hat guhertin. Bi hezaran hatin girtin, bihazaran derketin derveyî welêt. Bi sedan xortên Kurda di işkencan da hatin kuştın. Siyaset hat guhertin. Gelek “mêrxas” teslim bûn û dev jî siyasetê berdan. Hinekan jî bi rastî mêrxasî

Hevpeyvîn bi şair û nivîskar Receb Dildar re / Nezirê CİBO

Di sala 1958an de li Amedê hatiye dinyê. Xwendegehên pêşîn û navîn liAmedê ya mamostatiyê li bajarê Kırşehirê xwendiye. Ji ber xebatên siyasî qasîçar salan di Girtîgeha Amedê de mayê. Xebatên xwe li ser zimanê Kurmancî dike ûdi vî warî de, di gelek kovar û malperên Kurdî de gotarên wî weşiyane. Şi‘rên wîbi navê “Kewê Canê” hatine çapkirinê. Romanek Seyit Alp bi navê “Dewran”wergerandiye Kurdî û hatiye çapkirinê. Di pêşbaziya çîrokên zarokan aŞaredariya Sûrê de bi çîroka bi navê “Şîno” xelata yekê girtiye. Dîsa dipêşbaziya kovara Nûbiharê de çîroka wî ya bi navê “Veger” xelata yekê girtiye.Zewicandî û bavê çar zarokan e. Daxwaza min ew e ku kitêb bigihîje ber destê xwendevanên li dû eşqê ne ... Gelo we çawa dest bi nivîsandinê kir? Ji kerema xwe re hûnê karibin kurteçîroka nivîskariya xwe ji me re bibêjin? Heta min xwendegeha navîn qedand jî, min nizanibû ku kurdî zimanê nivîsê ye. Cara pêşîn, li Kırşehirê min di parêznameya DDKO de alfabeya kurdî dît. Paşê li Diyarb

Fezayî yên Amedê û bûyêrên Taksîmê

Fezayî yên Amedê û bûyêrên Taksîmê Van rojan şarederiya mezin a Diyarbekir li ser bilbordan di derheqa qirêjiya sikak û kolanên bajêr de afîşne balkêş rêxistin e. Li ser afîşa wiha tê pirsîn “Gelo ma vî bajarî fezayî qirêj dikin? Ev çopên di sikakên mede ji fezayê tên? “ma robot sikakên me di herîminin? “ Di heman bilbordadan wêneyên fezayiyî û robotên ku çarçop tavêjin erdê tên xuya kirin. Bi rastî ji bona balkişandina gel metodekî enteresan e. Ev yek ji eleqa çapameniyê jî tê fam kirin. Afîşên şaraderiyê di çapa meniyê de ji pirsgirêk û qrejia bajêr bêtir ket rojevê de. Ez bawerim ku eger çapameniyê heta îro qasî ku cî da van afîşa bidana pirsgirêkên bajêr, belkî îro ihtiyaciya van bilborda nemana, niha gelek tişt belkî çareser bûna. Lê gerek mirov heq bidê çapameniyê, çimkî bilbordê şarederiyê bi rastî jî balkêşin. Kî ev bilbord amade kiribin karekî baş kiriye. Bêguman mijara vê gotarê ne balkêşiya bilborda ye, qirêjiya Amadê û bûyêrên Tasîmê ye. Amed wekî gelek bajarê

Gelo ev “Kurdiya Akademîk” Çiye?

Beriya niha bi çend roja, li Amedê, li Navenda Çanda Cegerxwîn, ji terefî Komela Nivîskarên Kurd, bi moderatoriya İsmail Dindar li ser çîroka Kurdî panelek pêk hat. Ez ji wek xwendevanekî çîroka Kurdî beşdar bûm. Sê nivîskar li ser rewşa Çîroka Kurdî peyvîn. Yek ji Kurdîstana Başûr İsmail Hacanî bû. Yek ji bakûr Enîse Şirin û ya din ji Tirkiyê Ayşegül Tozoren bû. Hermet a Tirk Ayşegül xanim bi tirkî, ê din bir kurdî peyîvîn.   Min li axaftininên her sê panelîsta gohdar kir. Xwedê gravî dê liser rewşa çîrok û çîrokvaniya Kurd bi sekinîna û niqaş bikra. Lê ya rast min di axiftinên wan de çîrok nedît. Tenê di derdora çîrokê ve çun û hatin. Min navê herdû çîrokvanên Kurd bihîstbû. Lê mixabin pirtûkên wan ne xwendin e. Lewma di derheqa çîrokvaniya wande ne heddêmin e tişetkî bêjim. Lê her wiha ez karim bêjim ku li ba min ew kesê ku di babeta zimanê Kurdîde hindik gelek ne mihîm e, ked û kar kiribê, qelem bikar anî be ciyê wî li ser seran û ser çavan e.   Piştî axaftinan, ji bo k