ARKADAŞLARI NECMETTİN BÜYÜKKAYA’YI ANLATIYOR- 2 (Nezirê Cibo)

Küasında tanımayan yok dersek sanırım abartmış sayılmayız.

Kürt çoğrafyasında Necmettin Büyükkaya'yı nam-ı diğer Neco'yu tanımıyan yoktur desek yeridir.

Özgürlük uğruna toprağa düşmüş binlerce, on binlerce Kürt evladından biridir. Geçen ölüm yıl dönümünde Kürtçe olarak “Arkadaşları Necmettin Büyükkaya’yı anlatıyor” başlıklı bir dosya hazırlamıştık. Bu yıl onu anmak için ne yapalım diye düşünürken Dr. İsfendiyar Eyyuboğlu’nun hazırladığı bir günlük elimize geçti. Günlük Türkçe yazılmış. 5’ Nolu Zindanında direnişi ve Necmettin’i anlatıyor. Çok duygulu ve akıcı bir dille kaleme alınmış. Kürtçeye çevrilmesi durumunda o akıcı anlatımı verememe endişesiyle Kürtçeye çevirmekten vazgeçtik ve Türkçe olarak yayınlamaya karar verdik.

Eyüboğlu Diyarbekir 5’ Nolu zindanında Necmettin’le aynı koğuşlarda, aynı hücrelerde uzun süre beraber kalmış, Türk Gestaposuna karşı omuz omuza, birlikte mücadele vermiş ve bu sürede çok iyi bir arkadaşlık kurmuşlardır. İkisi de 5’ Nolu Zindanında cehennemi uygulamalara karşı başlatılan 5 Eylül 1983 ve 23-24 Ocak 1984 direnişlerini örgütleyen ve yönlendirenlerin başında gelirler. İsfendiyar TKP davasından, Necmettin KİP davasından yargılanıyor. Ama bu onların çok iyi iki dost olmalarına engel değildir. Neco’nun ölüme gittiği gün yine birlikteler. Beraber işkenceye alınırlar, beraber hastaneye kaldırılırlar ve Neco hayata veda ederken İsfendiyar’ın yanıbaşındaki yatakta dır.

İsfendiyar’ın Neco’yu anlatan günlüğü şu duygulu paragrafla başlıyor;

“Vahşettin dayanılmaz ağırlığı altında, ölümün kıyısında, cesur delikanlılığıyla karşıdan ölüme meydan okuyarak, tahliyesini hesaplayıp bitirilmemiş işlerini planlarken, tavizsiz yaşacağız diye umut ederken ve gözlerinin içi gülerek yaşama sarılmışken; apansız öldürülüşüne tanık oldum! Yarım kalan işlerini anlatmak isterim. Kısa süren hayatının yoğun yaşanmışlığını övmek isterim”

Doğrusu biz devamını okuyunca oldukça duygulandık hatta zaman zaman gözyaşlarımızı tutamadık diye bilirim. Günlüğü okuyunca sanırım bize hak vereceksiniz. İleriki günlerde Dr. İsfendiyar Eyyuboğlu’nun yazdıklarını siz değerli okuyucularımıza sunacağız.

24 Ocak Neco’nun aramızdan ayrılışının yıl dönümüdür. Gerek yurt içinde gerekse de yurt dışında çeşitli etkinliklerle anılıyor. Bu etkinliklerden biri Siverek’teki  mezarı başında olacak. Bu vesileyle  Dr. Zeki Gülün, Evrensel gazetesindeki köşesinde yazdığı kısa makalesinde İsfendiyar’dan bir kaç paragraf almış.  Aşağıda makaleyi ve aynı makalede Dr. İsfendiyar Eyyuboğlu’nun ağzından Neco’yu anma toplantıları için yapılan çağrıyı sunuyoruz:

“ Bir hekimin tanıklığında işkence ve ölüm

Bugün sizi 25 yıl öncesine götürmek istiyorum. Nostaljik bir çağrı değil yaptığım. Farkındayım. Aklımdakiler geride kalan günlerin tatlı anıları değil. İç acıtıcı. Çağırdığım yer de sevimli değil, tam tersine ürkütücü. 5 nolu olarak nam salmış, Diyarbakır’daki E Tipi cezaevi’ne çağırıyorum. Eğer dinlerseniz, 1984 Ocak günlerini anlatacağım; 23 ve 24 Ocak’ta olanları…”

Bu sözler bana değil, Dr. İsfendiyar Eyyuboğlu’na ait. İsterseniz tanıklığını yine onun kaleminden okuyalım:

“O dönem ölen, ölümden kurtulan ama sakat kalan, dinlediğim, bildiğim, bilmediğim onlarca olay ve insan var. Her birini yaşayanları ve tanık olanları sayabilirim. Sayamadıklarımı da sayabilecekler çıkar mutlaka. Ben size sadece birini anlatacağım. İşkence sonucu olduğu için. Göz göre göre işlenmiş cinayet olduğu için. Aradan geçen kör ve sağır 25 yıla inat için. Her şey yanı başımda olup bittiği için. Hüznüm paylaşılsın istiyorum. Niyetim yeni üzüntüler yaratmak değil. Hiçbir şey olmamış gibi yapamam. Her şey kapalı kapılar, dört duvar ardında oldu diye hâlâ gizli kapaklı kalmasına dayanamam. Bu acıyı tek başıma taşıyamamam.

O gün işkence için cezaevi hamamına beraber sürüklendik. Askeri hastaneye de bir iki saat aralıklarla kaldırıldık. Yanı başımdaki yatakta öldü!

1984’ün 24 Ocak’ı idi. Günlerden salıydı. …Yanımda yatanları görünce bütün koğuşun veya başka koğuşlardan birçok kişinin buraya getirildiğini anlıyorum. Bunu anlamam felaketi tek başıma karşılamayacağımı gösterdiği için rahatlatıyor beni. Vücuduma göz gezdiriyorum. Üzerimdeki kabanımın sadece bilek ve ön kol kısımları kalmış, diğer kısımlar yok. Parçalanmış… Etraftan bangır bangır geçen, yıl boyunca saatlerce ve zorla okuttukları askeri marş sesleri geliyor. Ne olduğunu anlamıyorum. Canım sıkılıyor. Herhalde yeniden 4 ay öncesine; işkenceler ve askeri eğitimler, marşlar günlerine döneceğiz. Hem ne olduğunu anlayamıyorum, hem de eylülden ve sloganlardan sonra yeniden eğitimlere marş okuyan, yakaran, bağıran seslere tahammülüm yok…”

Yazının devamında ise Dr. İsfendiyar, kendisine de uygulanan işkenceyi bir hekim olarak cinayet anına tanıklıkla bugünlere taşıyor:

‘23 Ocak’ta ikimiz de hamamda benzer işkencelerden geçtik. Aynı akşam askeri hastanede tekrar yollarımız kesişti. Uyguladıkları işkence öylesine insanlık dışıydı ki, hayata tutunmaya o yiğit, delikanlı, güçlü bünye ve yürek dahi yetmedi. O gece saat 02.00 sularında, kaydı gitti ellerimizden…’

Ve sonrasında hepimize bir çağrısı var:

‘Acımızı, hüznümüzü paylaşmak, Neco’yu işkencecilere inat yaşatmak ve işkenceyi, işkencecileri gün ışığına çıkarabilmek, hukukun önünde hesap vermeleri talebimizi tekrar, bir kez daha dillendirmek için 24 Ocak 2009’da bir araya geleceğiz. Necmettin Büyükkaya’yı; o gün önce Siverek’te mezarı başında, sonra aynı gün Diyarbakır’da tanıklıklarımızı, yaşamını ve mücadelesini anlatarak anacağız. Bekliyoruz!..’” (Dr. Zeki Gül, Evrensel gazetesi)

(Devam edecek)

Ş